ΤΕΥΧΟΣ 60
Νοέμβριος 2007
ΘΕΜΑΤΑ
- Πελοπόννησος. Δεν ξεχνάμε
- Δελφοί
- Στα Σπηλαιομονάστηρα της Βαράσοβας
- Ερπετά και Αμφίβια
- Υπερμαραθώνιος Παρθένου Δάσους
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΚΔΟΤΗ
ΑΣ ΔΙΔΑΧΘΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΚΑΛΙΦΟΡΝΙΑΣ
Αγαπητοί μου φίλοι,
Τις τελευταίες μέρες, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ έσπευσε στα εδάφη της καιόμενης πολιτείας του. Αν εξακολουθούσε να διατηρεί την ιδιότητα – και τις υπερφυσικές ικανότητες – του κινηματογραφικού ήρωα («Εξολοθρευτής» κλπ.) θα είχε βρει τον τρόπο να αποτρέψει ή ίσως να περιορίσει το μέγεθος της καταστροφής. Δυστυχώς γι’ αυτόν – και τους Καλιφορνέζους – θαύματα γίνονται μόνον στον κινηματογράφο. Στο αληθινό σενάριο της ζωής ο Άρνολντ είναι ένας κοινός θνητός με τις άκρως περιορισμένες δυνατότητες που έχει ο καθένας μας. Έτσι οι φωτιές στην Καλιφόρνια ολοκλήρωσαν την μεγαλύτερη καταστροφή τους στην ιστορία της συγκεκριμένης πολιτείας, με 2 εκατομμύρια στρέμματα καμένων δασικών εκτάσεων, χιλιάδες καμένα σπίτια, αρκετούς νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες άστεγους.
Η δικαιολογημένη μου απορία ήταν: είναι δυνατόν 9.000 πυροσβέστες και τόσα άφθονα μέσα επίγειας και εναέριας πυρόσβεσης να μην μπορούν να καταφέρουν έγκαιρο και καίριο πλήγμα κατά της φωτιάς;
Είναι δυνατόν να υποτάσσεται σ’ αυτήν και να αποδεικνύεται ανίσχυρος ένας γιγαντιαίος κρατικός μηχανισμός, όπως αυτός των Ηνωμένων Πολιτειών;
Απεδείχθη πως ναι. Όταν τα μέτωπα της φωτιάς είναι πολλά και οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την εξάπλωσή τους, καμία δύναμη δεν μπορεί να τα ελέγξει.
Ας έρθουμε τώρα στα δικά μας και στις πολύ πρόσφατες οδυνηρές εμπειρίες μας. Κανείς δεν μπορεί να υπαινιχθεί, ότι οι πιλότοι των πυροσβεστικών αεροσκαφών ή οι πυροσβέστες δεν ξεπέρασαν τις ανθρώπινες δυνατότητές τους. Άλλωστε θρήνησαν κι αυτοί τους δικούς τους νεκρούς. Ούτε μπορεί κανείς να ισχυριστεί, ότι με 10 παραπανίσια αεροπλάνα θα σώζετο η χώρα. Το πολύ – πολύ να περιορίζετο σ’ ένα βαθμό η καταστροφή. Όταν υπάρχουν δεκάδες ή εκατοντάδες μέτωπα σε εξέλιξη, απλά, δεν αντιμετωπίζονται.
Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα από το παράδειγμα της Καλιφόρνιας και της δική μας εμπειρία;
Το είχαν διατυπώσει επιγραμματικά μερικές χιλιάδες χρόνια πριν οι σοφοί μας πρόγονοι: «το προλαμβάνειν κάλλιον εστί του θεραπεύειν». Τόσο απλά! Αυτό το, γενικότερης αξίας γνωμικό, έχει τεράστια πρακτική σημασία στην επιλογή της εφαρμοστέας πολιτικής απέναντι στις φωτιές.
Θα το επαναλάβουμε για άλλη μια φορά, μονοδιάστατα και μονότονα, κινδυνεύοντας να γίνουμε βαρετοί: μόνον μια εθνικής κλίμακας πολιτική πρόληψης μπορεί να επιτύχει, όχι την πλήρη εξάλειψη αλλά την ελαχιστοποίηση των συνεπειών από τη δράση των φωτιάς. Ο τρόπος, κατά την πάγια άποψή μας, παραμένει ένας και μοναδικός. Η αποφασιστική εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων με 24ωρες περιπολίες, τουλάχιστον για το κρίσιμο διάστημα από τα τέλη Απριλίου ως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Όσο είναι λοιπόν νωρίς, ας πάρει η πολιτεία την μοναδική σωστή της απόφαση για την διάσωση του εθνικού πλούτου της χώρας. Που δεν κινδυνεύει από κανενός είδους «ασύμμετρη απειλή» αλλά μόνον από άμετρη απρονοησία και ανοησία.
Αγαπητοί μου φίλοι,
Τις τελευταίες μέρες, ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ έσπευσε στα εδάφη της καιόμενης πολιτείας του. Αν εξακολουθούσε να διατηρεί την ιδιότητα – και τις υπερφυσικές ικανότητες – του κινηματογραφικού ήρωα («Εξολοθρευτής» κλπ.) θα είχε βρει τον τρόπο να αποτρέψει ή ίσως να περιορίσει το μέγεθος της καταστροφής. Δυστυχώς γι’ αυτόν – και τους Καλιφορνέζους – θαύματα γίνονται μόνον στον κινηματογράφο. Στο αληθινό σενάριο της ζωής ο Άρνολντ είναι ένας κοινός θνητός με τις άκρως περιορισμένες δυνατότητες που έχει ο καθένας μας. Έτσι οι φωτιές στην Καλιφόρνια ολοκλήρωσαν την μεγαλύτερη καταστροφή τους στην ιστορία της συγκεκριμένης πολιτείας, με 2 εκατομμύρια στρέμματα καμένων δασικών εκτάσεων, χιλιάδες καμένα σπίτια, αρκετούς νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες άστεγους.
Η δικαιολογημένη μου απορία ήταν: είναι δυνατόν 9.000 πυροσβέστες και τόσα άφθονα μέσα επίγειας και εναέριας πυρόσβεσης να μην μπορούν να καταφέρουν έγκαιρο και καίριο πλήγμα κατά της φωτιάς;
Είναι δυνατόν να υποτάσσεται σ’ αυτήν και να αποδεικνύεται ανίσχυρος ένας γιγαντιαίος κρατικός μηχανισμός, όπως αυτός των Ηνωμένων Πολιτειών;
Απεδείχθη πως ναι. Όταν τα μέτωπα της φωτιάς είναι πολλά και οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την εξάπλωσή τους, καμία δύναμη δεν μπορεί να τα ελέγξει.
Ας έρθουμε τώρα στα δικά μας και στις πολύ πρόσφατες οδυνηρές εμπειρίες μας. Κανείς δεν μπορεί να υπαινιχθεί, ότι οι πιλότοι των πυροσβεστικών αεροσκαφών ή οι πυροσβέστες δεν ξεπέρασαν τις ανθρώπινες δυνατότητές τους. Άλλωστε θρήνησαν κι αυτοί τους δικούς τους νεκρούς. Ούτε μπορεί κανείς να ισχυριστεί, ότι με 10 παραπανίσια αεροπλάνα θα σώζετο η χώρα. Το πολύ – πολύ να περιορίζετο σ’ ένα βαθμό η καταστροφή. Όταν υπάρχουν δεκάδες ή εκατοντάδες μέτωπα σε εξέλιξη, απλά, δεν αντιμετωπίζονται.
Ποιο είναι λοιπόν το συμπέρασμα από το παράδειγμα της Καλιφόρνιας και της δική μας εμπειρία;
Το είχαν διατυπώσει επιγραμματικά μερικές χιλιάδες χρόνια πριν οι σοφοί μας πρόγονοι: «το προλαμβάνειν κάλλιον εστί του θεραπεύειν». Τόσο απλά! Αυτό το, γενικότερης αξίας γνωμικό, έχει τεράστια πρακτική σημασία στην επιλογή της εφαρμοστέας πολιτικής απέναντι στις φωτιές.
Θα το επαναλάβουμε για άλλη μια φορά, μονοδιάστατα και μονότονα, κινδυνεύοντας να γίνουμε βαρετοί: μόνον μια εθνικής κλίμακας πολιτική πρόληψης μπορεί να επιτύχει, όχι την πλήρη εξάλειψη αλλά την ελαχιστοποίηση των συνεπειών από τη δράση των φωτιάς. Ο τρόπος, κατά την πάγια άποψή μας, παραμένει ένας και μοναδικός. Η αποφασιστική εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων με 24ωρες περιπολίες, τουλάχιστον για το κρίσιμο διάστημα από τα τέλη Απριλίου ως τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Όσο είναι λοιπόν νωρίς, ας πάρει η πολιτεία την μοναδική σωστή της απόφαση για την διάσωση του εθνικού πλούτου της χώρας. Που δεν κινδυνεύει από κανενός είδους «ασύμμετρη απειλή» αλλά μόνον από άμετρη απρονοησία και ανοησία.
Θεόφιλος Μπασγιουράκης
ΑΡΘΡΑ ΤΕΥΧΟΥΣ
T60 / Φυσικό περιβάλλον / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ /
Αφού ολοκλήρωσαν το καταστροφικό τους έργο, έσβησαν οι φωτιές στην Πελοπόννησο. Οι μνήμες ωστόσο πρέπει να παραμείνουν άσβεστες για να υπενθυμίζουν εσαεί την ευθύνη της πολιτείας και τις υποχρεώσεις της στο μέλλον.
T60 / Περιήγηση / Φωκίδα /
Πάνω τους βάδισαν χιλιάδες προσκυνητές προερχόμενοι από κάθε σημείο της Ελλάδας. Αργότερα τα περιέγραψε στις περιηγήσεις του ο Παυσανίας. Σήμερα 19 αιώνες μετά από εκείνον, προσπαθούμε ν’ ανακαλύψουμε τα αρχαία μονοπάτια των Δελφών.
T60 / Μνημεία / Αιτωλοακαρνανία /
Σ’ έναν τόπο τραχύ και δυσπρόσιτο μέσα σε σπηλιές και απόκρημνα φαράγγια, αποκαλύπτονται ασκηταριά και παμπάλαια μοναστήρια, που κράτησαν τη φλόγα της Ορθοδοξίας άσβεστη για αιώνες.
T60 / Φυσικό περιβάλλον / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ /
Σ' ένα οδοιπορικό από τα πιο ασυνήθιστα και εξειδικευμένα, ο Γιώργος Αβαγιανός με τις σπάνιες φωτογραφίες και την πληθώρα των στοιχείων του ρίχνει φως στον αθέατο κόσμο των ερπετών και αμφίβιων της Πελοποννήσου.
T60 / Δραστηριότητες / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Στο Παρανέστι της Δράμας και στην μαγευτική περιοχή του Παρθένου Δάσους της Ροδόπης, ο πρώτος στην Ελλάδα Υπερμαραθώνιος των 100 χλμ. ανοίγει νέους ορίζοντες και προοπτικές για το μέλλον των ορεινών αγώνων.
ΑΡΧΕΙΟ ΤΕΥΧΩΝ
