63
Μάιος 2008
86-107
Ορχιδέες Κρήτης
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ηταν αρχές του Απρίλη όταν βρέθηκα πριν αρκετά χρόνια στο Σπήλι νότια του Ρεθύμνου. Το όνομα υποδήλωνε την ύπαρξη κάποιας σπηλιάς στην περιοχή και θέλησα να το ψάξω. Έφτασα σ’ αυτήν ξεπερνώντας τα χιλιόχρονα παρτέρια με τους αγκαθωτούς θάμνους και τις απροσπέλαστες φραγκοσυκιές, όπως συνήθως συμβαίνει, το ατελείωτο κατά τους χωριανούς σπήλαιο ήταν μόνο ένα στενό σχίσμα στους βράχους που προχωρούσε μόνο για μερικά μέτρα.
Πίσω στο χωριό θέλησα να ξεκαθαρίσω και ένα άλλο μυστήριο. Πως επιβίωναν τα πολλά ξενοδοχεία και τουριστικά μαγαζιά γεμάτα από κάθε είδους «οικολογικά» προϊόντα αφού το μόνο αξιοθέατο έμοιαζε να είναι το κεφαλάρι που είχε διευθετηθεί ώστε να σχηματίζει μικρό καταρράκτη.
Ο Στέφανος ένας νεαρός ιδιοκτήτης ξενοδοχείου μου έλυσε την απορία. Στην περιοχή όπως μου είπε από τον Γενάρη μέχρι και τέλος του Μάη φυτρώνουν πολλά είδη ορχιδεοειδών και οργανωμένα γκρούπ ξένων τουριστών φθάνουν στην περιοχή για να τα παρατηρήσουν. Ομολογώ ότι για αυτή την μορφή τουρισμού πρώτη φορά άκουγα. Με την υπόδειξή του ανέβηκα στο οροπέδιο της «Γιους», περίπου 2 χιλιόμετρα πάνω από το χωριό όπου διαπίστωσα του λόγου το αληθές.
Άλλοι έψαχναν ανάμεσα στους θάμνους και άλλοι ήταν σκυμμένοι μπρος από κάποια μικροσκοπικά λουλούδια σχεδόν αόρατα από μακριά. Όταν γονάτισα και εγώ μπροστά σε ένα από αυτά μια εικόνα ήρθε αμέσως στο μυαλό μου. Το πολύπλοκο σχήμα του λουλουδιού που έμοιαζε με μέλισσα ήταν στο εξώφυλλο ενός «National Geografic», που είχα δει πολλά χρόνια πριν. Ο παρακείμενος τουρίστας προθυμοποιήθηκε να μου προσδιορίσει το είδος της διάσημης ορχιδέας «OPHRYS CRETICA». Κάπου ένοιωσα ντροπή, ο Ολλανδός να εξηγεί στον Έλληνα ποιο είναι αυτό το λουλουδάκι που διάλεξαν οι Αμερικάνοι 36 χρόνια πριν να προτάξουν στο πιο γνωστό περιοδικό του κόσμου (το τεύχος ήταν του Απριλίου του 1971).
Με σπασμένα αγγλικά μου εξήγησε ότι στον μικρό λόφο που βρισκόμασταν υπήρχαν τώρα ανθισμένα περισσότερα από δέκα διαφορετικά είδη. Πράγματι καθώς μου τα έδειχνε ανεβοκατεβαίνοντας στην πλαγιά ένα κι’ ένα, διέκρινα ότι, ενώ από μακριά έμοιαζαν περίπου ίδια από κοντά είχαν διαφορετικό σχήμα, σχέδια και χρώματα.
Πίσω στο χωριό θέλησα να ξεκαθαρίσω και ένα άλλο μυστήριο. Πως επιβίωναν τα πολλά ξενοδοχεία και τουριστικά μαγαζιά γεμάτα από κάθε είδους «οικολογικά» προϊόντα αφού το μόνο αξιοθέατο έμοιαζε να είναι το κεφαλάρι που είχε διευθετηθεί ώστε να σχηματίζει μικρό καταρράκτη.
Ο Στέφανος ένας νεαρός ιδιοκτήτης ξενοδοχείου μου έλυσε την απορία. Στην περιοχή όπως μου είπε από τον Γενάρη μέχρι και τέλος του Μάη φυτρώνουν πολλά είδη ορχιδεοειδών και οργανωμένα γκρούπ ξένων τουριστών φθάνουν στην περιοχή για να τα παρατηρήσουν. Ομολογώ ότι για αυτή την μορφή τουρισμού πρώτη φορά άκουγα. Με την υπόδειξή του ανέβηκα στο οροπέδιο της «Γιους», περίπου 2 χιλιόμετρα πάνω από το χωριό όπου διαπίστωσα του λόγου το αληθές.
Άλλοι έψαχναν ανάμεσα στους θάμνους και άλλοι ήταν σκυμμένοι μπρος από κάποια μικροσκοπικά λουλούδια σχεδόν αόρατα από μακριά. Όταν γονάτισα και εγώ μπροστά σε ένα από αυτά μια εικόνα ήρθε αμέσως στο μυαλό μου. Το πολύπλοκο σχήμα του λουλουδιού που έμοιαζε με μέλισσα ήταν στο εξώφυλλο ενός «National Geografic», που είχα δει πολλά χρόνια πριν. Ο παρακείμενος τουρίστας προθυμοποιήθηκε να μου προσδιορίσει το είδος της διάσημης ορχιδέας «OPHRYS CRETICA». Κάπου ένοιωσα ντροπή, ο Ολλανδός να εξηγεί στον Έλληνα ποιο είναι αυτό το λουλουδάκι που διάλεξαν οι Αμερικάνοι 36 χρόνια πριν να προτάξουν στο πιο γνωστό περιοδικό του κόσμου (το τεύχος ήταν του Απριλίου του 1971).
Με σπασμένα αγγλικά μου εξήγησε ότι στον μικρό λόφο που βρισκόμασταν υπήρχαν τώρα ανθισμένα περισσότερα από δέκα διαφορετικά είδη. Πράγματι καθώς μου τα έδειχνε ανεβοκατεβαίνοντας στην πλαγιά ένα κι’ ένα, διέκρινα ότι, ενώ από μακριά έμοιαζαν περίπου ίδια από κοντά είχαν διαφορετικό σχήμα, σχέδια και χρώματα.
Κείμενο: Γιώργος Αβαγιανός
Φωτογραφίες: Γιώργος Αβαγιανός
ΑΓΟΡΑ ΑΡΘΡΟΥ
Για να κατεβάσετε ολόκληρο το Άρθρο απαιτούνται
0.50 €
("Απαραίτητη η αγορά της "Προπληρωμένης κάρτας αγοράς άρθρων")
(Μετά την αγορά, το άρθρο θα βρίσκεται στο ΑΡΧΕΙΟ στο Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΟΥ)
0.50 €
("Απαραίτητη η αγορά της "Προπληρωμένης κάρτας αγοράς άρθρων")
(Μετά την αγορά, το άρθρο θα βρίσκεται στο ΑΡΧΕΙΟ στο Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΟΥ)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
T4 / Δραστηριότητες /

T7 / Φυσικό περιβάλλον /

T8 / Παράδοση /

T9 / Φυσικό περιβάλλον /

T14 / Φυσικό περιβάλλον /

T17 / Περιήγηση /

T21 / Περιήγηση /

T23 / Παράδοση /

T26 / Περιήγηση /

T26 / Φυσικό περιβάλλον /

T27 / Παράδοση /

T30 / Μνημεία /

T36 / Περιήγηση /

T37 / Περιήγηση /

T50 / Παράδοση /

Σιτάρι «καμούτ», «Καμπλουτσάς» και «Μαυραγάνι». Μονόκοκκο, σαν κι αυτό που βρέθηκε να καλλιεργείται εδώ και 8000 π.Χ. στην περιοχή των Γρεβενών. Φασόλια «Χάρμας» και φασόλια «Ζαργάνες» και «παππούδες». Χαρακτηρισμοί και λέξεις άγνωστες σχεδόν σήμερα, «τοπωνύμια» προϊόντων και φυτών πούρχονται από το παρελθόν, κάποιες από τα μεγάλα βάθη του.
T56 / Παράδοση /

T57 / Παράδοση /

T59 / Φυσικό περιβάλλον /

T59 / Φυσικό περιβάλλον /

T61 / Φυσικό περιβάλλον /

T61 / Φυσικό περιβάλλον /

T62 / Φυσικό περιβάλλον /

T63 / Φυσικό περιβάλλον /

T64 / Φυσικό περιβάλλον /

T65 / Φυσικό περιβάλλον /

T66 / Φυσικό περιβάλλον /

T74 / Περιήγηση /

T76 / Φυσικό περιβάλλον /

T83 / Φυσικό περιβάλλον /

T90 / Φυσικό περιβάλλον /

T96 / Δραστηριότητες /

T103 / Παράδοση /

T103 / Παράδοση /

T105 / Παράδοση /

T105 / Φυσικό περιβάλλον /

T110 / Παράδοση /

T111 / Μνημεία /

T114 / Μνημεία /

T116 / Μνημεία /

T120 / Φυσικό περιβάλλον /

T120 / Παράδοση /

T120 / Φυσικό περιβάλλον /

T121 / Φυσικό περιβάλλον /

T122 / Παράδοση /

Παρακινημένος από την πρόσκληση της «Κοινοτοπίας», οργάνωσης Πατρινών Πολιτών, ευαισθητοποιημένων σε θέματα πολιτισμού, περιβάλλοντος και ανθρωπισμού, ο δερματολόγος γιατρός Κυριάκος Οικονομίδης συμμετέχει και περιγράφει την αποστολή στο ΒΔ Πακιστάν στην μικρή αλλά τόσο σημαντική πολιτιστικά και ιστορικά, φυλή των Καλασά.
T123 / Φυσικό περιβάλλον /

Το Όρνιο είναι ημερόβιο αρπακτικό πτηνό, ένας από τους γύπες που ζει και στον ελλαδικό χώρο. Στην Ελλάδα το Όρνιο είναι γνωστό με τις ονομασίες Αλατζάς στην Κω, Γιούπας στην Κύπρο, Γυμνοκέφαλο στην Κεφαλλονιά, Ερυθρόγυπας, Ζαγανό ή Ζάγανος, Σκάρα και Καναβός στην Κρήτη, Κοκκινόγυπας, Κόκκινο Όρνιο και Σκανίτης στις Κυκλάδες, Καρτάλι στην Θράκη.
T124 / Φυσικό περιβάλλον /

T124 / Παράδοση /

T124 / Φυσικό περιβάλλον /

T125 / Περιήγηση /

T125 / Φυσικό περιβάλλον /

T126 / Φυσικό περιβάλλον /

T126 / Φυσικό περιβάλλον /

T127 / Φυσικό περιβάλλον /

T127 / Φυσικό περιβάλλον /

T128 / Φυσικό περιβάλλον /

T128 / Φυσικό περιβάλλον /

T129 / Φυσικό περιβάλλον /

T129 / Φυσικό περιβάλλον /

T129 / Μνημεία /

T130 / Φυσικό περιβάλλον /

T131 / Φυσικό περιβάλλον /

T132 / Φυσικό περιβάλλον /

T132 / Δραστηριότητες /

T133 / Φυσικό περιβάλλον /

T134 / Φυσικό περιβάλλον /

T134 / Φυσικό περιβάλλον /

T135 / Φυσικό περιβάλλον /

T136 / Φυσικό περιβάλλον /

Κατά την αποδημία το Φθινόπωρο και αφού έχουν αναπαραχθεί στη χώρα μας, πολλά είδη πτηνών μεταναστεύουν για την μαύρη ήπειρο, την Αφρική. Γνωστά είδη στο ευρύ κοινό είναι τα χελιδόνια και οι πελαργοί. Σχετικά άγνωστο, το νεροχελίδονο. Φωλιάζει στο έδαφος και δύσκολα μπορούμε να το εντοπίσουμε λόγω του χρώματός του, που το καθιστά πρακτικά αόρατο όταν στέκεται ακίνητο. Ας το γνωρίσουμε.