Στην Τήνο των Καθολικών

​Η Μεγαλόχαρη δεν χρειάζεται συστάσεις. Το μεγαλύτερο προσκύνημα της Ελλάδας από το 1823, οπότε βρέθηκε η περίφημη εικόνα της, είναι το σήμα κατατεθέν της Τήνου και για τους περισσότερους ο μόνος λόγος επίσκεψης στο νησί. Έχουν όμως δίκιο όσοι βλέπουν έτσι το τρίτο μεγαλύτερο κυκλαδονήσι;
Ξέρουν ότι η Τήνος έχει πάνω από 60 χωριά, από τα οποία τα 40 περίπου είναι παραδοσιακοί οικισμοί απαράμιλλής καλαισθησίας, ενταγμένοι σε ένα τοπίο από τα ευφορότερα και πλουσιότερα σε νερά στις Κυκλάδες; Για να μην πούμε για τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες που κάνουν την Τήνο έναν πραγματικό θησαυρό.
Η μία ιδιαιτερότητα είναι ότι η Τήνος αποτελεί την πατρίδα των περισσότερων από τους ζωγράφους και γλύπτες που κάλυψαν την ανάγκη της απελευθερωμένης Ελλάδας να ενταχθεί στη χορεία των πολιτισμένων εθνών της Ευρώπης, υιοθετώντας το καλλιτεχνικό κίνημα του κλασικισμού, που σάρωσε την Ευρώπη από τα μέσα του 18^ου αιώνα, κάνοντας την ελληνική αρχαιότητα το ύψιστο σημείο αναφοράς της τέχνης. Η Τήνος, πατρίδα του Φειδία σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, έχοντας ήδη μία παράδοση μαρμαροτεχνίας λόγω των λατομείων του περίφημου μαρμάρου της, έδωσε στο ελληνικό κράτος του αρχαιολάτρη βασιλιά Όθωνα το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό για την εκπλήρωση αυτού του οράματος.
Βασικό ρόλο σε αυτή την καλλιτεχνική παράδοση έπαιξε η μακρόχρονη Βενετοκρατία, που κράτησε πάνω από 500 χρόνια και κράτησε την Τήνο σε επαφή με τη Δύση, όταν άλλες περιοχές της Ελλάδας αποκόπηκαν από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι λόγω της Τουρκοκρατίας.
Αλλά η Βενετοκρατία δεν είχε μόνο αυτό το αποτέλεσμα. Αν πάτε στα χωριά που απλώνονται βόρεια και βορειοδυτικά της Χώρας, καταλαμβάνοντας το ανατολικό και κεντρικό μέρος του νησιού, εκεί ακριβώς που βρίσκονται τα εύφορα εδάφη και τα νερά, θα γνωρίσετε την άλλη πολιτιστική ιδιαιτερότητα της Τήνου. Ανάμεσα στους πάνω από χίλιους περιστεριώνες, απαράμιλλα αριστουργήματα καλαισθησίας και καλλιτεχνικής ευαισθησίας, θα δείτε ένα πλήθος από εκκλησίες, λευκές με γαλάζιους τρούλους.
Θα πείτε, και πού το περίεργο; Έτσι είναι οι περισσότερες εκκλησίες των Κυκλάδων. Αν τις δείτε από κοντά όμως, θα διαπιστώσετε ότι δεν είναι και τόσο όμοιες με τις εκκλησίες που έχετε υπ’όψιν σας. Οι προσόψεις πολλών από αυτές θα σας θυμίσουν περισσότερο Ιταλία παρά Κυκλάδες. Γιατί είναι μπαρόκ, το στυλ που κυριάρχησε στην Ευρώπη σε εποχές που το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας δεν είχε επαφές με αυτήν. Και αν μπείτε μέσα, θα δείτε αγάλματα, ιερά χωρίς τέμπλα και εκκλησιαστικά όργανα. Γιατί οι εκκλησίες αυτές είναι στην πλειοψηφία τους καθολικές. Και μάλιστα μία από αυτές, η τεράστια Παναγία του Ροδαρίου στην Ξινάρα, είναι ο καθεδρικός ναός της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Νάξου και Τήνου. Ναι, σωστά διαβάσατε. Μια Καθολική Αρχιεπισκοπή στο νησί που στεγάζει το μεγαλύτερο ορθόδοξο προσκύνημα της Ελλάδας. Πώς συνέβη αυτό;