69
Μάιος 2009
σελ. 162-179
Κάλυμνος. Η μεγάλη γιορτή της αναρρίχησης
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ποιος θα μπορούσε πριν από είκοσι χρόνια να φανταστεί πως το νησί με τη λεβέντικη παράδοση στην σπογγαλιεία, θα εξελισσόταν σήμερα σ’ ένα από τα διασημότερα, ομορφότερα αλλά και ποιοτικότερα κέντρα αθλητικής αναρρίχησης;
Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει πως σ’ αυτή την ακριτική γωνιά των Δωδεκανήσων θα συγκεντρώνονταν κάθε δύο χρόνια δεκάδες, εκατοντάδες αναρριχητές από τα πέρατα του κόσμου για να σκαρφαλώσουν, ν’ ανταλλάξουν απόψεις, αλλά και να διασκεδάσουν τρώγοντας γευστικό σπινιάλο (ένα μείγμα από αχινούς, φούσκες και πετροσωλήνες) και πίνοντας γλυκόπιοτο ούζο;
Σίγουρα αυτό άνηκε στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, μέχρι τη στιγμή που, για παραθεριστικούς λόγους, επισκέφθηκε το νησί ένας Ιταλός εκπαιδευτής αναρρίχησης, ο Andrea di Bari. Για καλή μας τύχη, ο εξαιρετικός αναρριχητής διαπίστωσε πως, εκτός της πλούσιας θάλασσας που περιλούζει τις ακτές της Καλύμνου, μία άλλη «θάλασσα» βρίσκεται κρυμμένη στην ενδοχώρα του νησιού, μία θάλασσα ασβεστόλιθου, προικισμένη με σταλαχτίτες, εξαιρετική ποιότητα βράχου μεγάλου αναπτύγματος, καθώς και τη δυνατότητα διάνοιξης πολλών διαδρομών με ποικίλη βαθμολογία.
Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει πως σ’ αυτή την ακριτική γωνιά των Δωδεκανήσων θα συγκεντρώνονταν κάθε δύο χρόνια δεκάδες, εκατοντάδες αναρριχητές από τα πέρατα του κόσμου για να σκαρφαλώσουν, ν’ ανταλλάξουν απόψεις, αλλά και να διασκεδάσουν τρώγοντας γευστικό σπινιάλο (ένα μείγμα από αχινούς, φούσκες και πετροσωλήνες) και πίνοντας γλυκόπιοτο ούζο;
Σίγουρα αυτό άνηκε στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, μέχρι τη στιγμή που, για παραθεριστικούς λόγους, επισκέφθηκε το νησί ένας Ιταλός εκπαιδευτής αναρρίχησης, ο Andrea di Bari. Για καλή μας τύχη, ο εξαιρετικός αναρριχητής διαπίστωσε πως, εκτός της πλούσιας θάλασσας που περιλούζει τις ακτές της Καλύμνου, μία άλλη «θάλασσα» βρίσκεται κρυμμένη στην ενδοχώρα του νησιού, μία θάλασσα ασβεστόλιθου, προικισμένη με σταλαχτίτες, εξαιρετική ποιότητα βράχου μεγάλου αναπτύγματος, καθώς και τη δυνατότητα διάνοιξης πολλών διαδρομών με ποικίλη βαθμολογία.
Κείμενο: Νικόλαος Λουκάκης
Φωτογραφίες: Αντώνης Δήμας
ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ
Ουσιαστικά όλα ξεκίνησαν το 1997, όταν ο Ιταλός επισκέφθηκε ξανά το νησί, αυτή τη φορά με μία σχολή αναρρίχησης μέσου επιπέδου και με ουσιαστικό στόχο τη δημιουργία των πρώτων αναρριχητικών διαδρομών, οι οποίες αρχικά έφθασαν τις 43.
Και εγένετο η αρχή, καθώς, μετά τη διάνοιξη των διαδρομών αυτών, ακολούθησαν δύο κολακευτικότατα άρθρα στο Alp και το Rotpunkt, περιοδικά καθιερωμένα στους λάτρεις του είδους. Η Κάλυμνος σιγά σιγά άρχισε να γίνεται γνωστή στην παγκόσμια αναρριχητική κοινότητα και οι Καλύμνιοι δεν άργησαν να διακρίνουν ένα άλλο είδος τουρισμού να εξελίσσεται στο άγριο αλλά πανέμορφο νησί τους, την ίδια στιγμή που το εμπόριο των σφουγγαριών γνώριζε μεγάλη κάμψη.
Στη συνέχεια, μία πιο οργανωμένη προβολή και οργάνωση των αναρριχητικών πεδίων από τον εκπαιδευτή ορειβασίας και αναρρίχησης Άρη Θεοδωρόπουλο σε συνεργασία με τον Δήμο Καλύμνου, έσπρωξε την Κάλυμνο και την αναρρίχηση στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα.
Κάθε δύο χρόνια λοιπόν, αναρριχητές απ’ όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στο νησί, για να σκαρφαλώσουν σε κάποιες από τις 1300 περίπου διαδρομές που είναι πλέον διασκορπισμένες στα 45 αναρριχητικά πεδία. Μεγάλο πλεονέκτημα, αφού οι επιλογές είναι πάρα πολλές και οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, ακόμα και της πιο ζεστής, μπορούν να βρουν ένα πεδίο με σκιά και δροσερό θαλασσινό αεράκι.
Το πλήρωμα του χρόνου έφτασε, και από τις 22 έως και τις 26 Μαΐου διοργανώνεται και φέτος το 4ο Διεθνές Φεστιβάλ Αναρρίχησης υπό την αιγίδα του Δήμου Καλύμνου σε συνεργασία με την εταιρεία SUMMIT EXPLORING. Στο Φεστιβάλ, θα παρευρεθούν ορισμένοι από τους κορυφαίους αναρριχητές στον κόσμο, όπως ο Claude Remy, ένας από τους σημαντικότερους διανοίκτες διαδρομών στο νησί. Ωστόσο, αυτός που θα κλέψει την παράσταση με τις ικανότητες του, είναι ο ταλαντούχος νεαρός Τσέχος, Adam Ondra. Ο 16χρονος Τσέχος υπερνικώντας την βαρύτητα σκαρφαλώνει με χαρακτηριστική άνεση διαδρομές δυσκολίας 9a και 9a+!
Για να κατεβάσετε ολόκληρο το Άρθρο απαιτούνται
0.50 €
(Μετά την αγορά, το άρθρο θα βρίσκεται στο ΑΡΧΕΙΟ στο Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΟΥ)
0.50 €
(Μετά την αγορά, το άρθρο θα βρίσκεται στο ΑΡΧΕΙΟ στο Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΟΥ)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
T4 / Δραστηριότητες /
Για μία ακόμη φορά ξεκινώ για μία ορειβατική αποστολή, με τα δύο πιστά μου σακίδια, το διαβατήριο και το εισιτήριο, με ανοιχτή επιστροφή. Προορισμός, μία απάτη την κορυφή στην Κεντρική Ασία, στο Τατζικιστάν.
T7 / Φυσικό περιβάλλον /
Σ'αυτό το άρθρο η Σου Παπαδάκου μας περιγράφει την εμπειρία της από το LAGO ARGENTINO της Παταγονίας, της χώρας των αιώνιων πάγων. Ας την απολαύσουμε.
T8 / Παράδοση /
Εγκαταλείπουμε για λίγο τα όρια της Ελλάδας και, με την πένα του συγγραφέα Κωνσταντίνου Καρακάση, ταξιδεύουμε νοερά στους Αγίους Τόπους.
T9 / Φυσικό περιβάλλον /
Οι φωτογράφοι του περιοδικού αιχμαλωτίζουν με τον φωτογραφικό τους φακό αυθεντικές στιγμές της φύσης, λεπτομέρειες του φυτικού και ζωικού μικρόκοσμου.
T13 / Περιήγηση /
Δύο μικροί νησιωτικοί παράδεισοι στις βορειοδυτικές εσχατιές της Ελλάδας περιμένουν να μας μαγέψουν.
T14 / Φυσικό περιβάλλον /
Τόσο γνωστές και ... αντιπαθείς, οι μέδουσες είναι από τους πιο παράξενους οργανισμούς των θαλασσών.
T14 / Παράδοση /
Το πρόσφατο παρελθόν της Θεσσαλονίκης μέσα από μια σειρά σπάνιων παλιών χαρτών.
Απολιθωμένο δάσος του νομού Καστοριάς. Φυτικά απολιθώματα της Βεγόρας. Φυτικά απολιθώματα του Σαραντάπορου.
T15 /
Αρχαίοι, περήφανοι Έλληνες. Μια συνολική προσέγγιση αυών των άλλοτε νομάδων - ορεσίβιων αλλά πάντα περήφανων Ελλήνων.
T15 /
Από την κοιλάδα των Τεμπών ανηφορίζουμε στα όνομα στα Αμπελάκια, την πατρίδα του πρώτου Συνεταιρισμού στην Ελλάδα.
Ένα ασυνήθιστο οδοιπορικό στα μυστικά των συναρπαστικών αυτών φαινομένων.
T17 / Περιήγηση /
Στις ανατολικές εσχατιές του Ελληνισμού χτυπάει η καρδιά της Κύπρου, με τη μεγάλη ιστορία, το έξοχο φυσικό κάλλος και τη φιλοξενία των ανθρώπων της.
T21 / Περιήγηση /
Απέραντα περιβόλια εσπεριδοειδών συνυπάρχουν με παλιά αρχοντικά, σ' έναν σπάνιο συνδυασμό φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, μοναδικού σ' όλη την Ελλάδα.
T23 / Παράδοση /
Ένα συναρπαστικό χρονικό της ιστορίας των Ελληνικών νομισμάτων, από τα πρώτα της αρχαιότητας ως το ΕΥΡΩ των ημερών μας.
T26 / Περιήγηση /
Ένα συναρπαστικό οδοιπορικό με εικόνες και συναισθήματα πάνω στις ράγες του “Ελληνικού” ORIENT EXPRESS από την πολύβουη Αθήνα ως το μακρινό Ορμένιο.
T26 / Φυσικό περιβάλλον /
Παγωμένες απ' άκρη σ' άκρη, οχτώ λίμνες της Βόρειας Ελλάδας μας ελκύουν και μας χαρίζουν εικόνες μοναδικές και εμπειρίες πρωτόγνωρες.
T27 / Παράδοση /
Έχοντας τις ρίζες της στην αρχαιότητα και με ελάχιστες αλλαγές από τότε, η καλαθοπλεκτική τέχνη συνεχίζει να δημιουργεί μικρά αριστουργήματα.
T30 / Μνημεία /
Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη, Σέρρες, Λάρισα. Πόλεις με σημαντική παρουσία και ιστορία και με ένα κοινό χαρακτηριστικό στην μακρινή πορεία τους : τα Μπεζεστένια
T31 / Μνημεία /
Γενικά επικρατεί η γνώμη ότι, το Δίκαιο αναπτύχθηκε στην Ρώμη.
Οι νεώτερες έρευνες και προπάντων η ανακάλυψη της περίφημης Επιγραφής της Γόρτυνας αποδεικνύουν ότι η προσφορά των Ελλήνων στον τομέα του Δικαίου υπήρξε υψίστης σημασίας και σπουδαιότητας. Ας μη λησμονούμε, ότι από τους Ελληνες ετέθησαν οι φιλοσοφικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται η ορθή γνώση του Δικαίου.
Οι νεώτερες έρευνες και προπάντων η ανακάλυψη της περίφημης Επιγραφής της Γόρτυνας αποδεικνύουν ότι η προσφορά των Ελλήνων στον τομέα του Δικαίου υπήρξε υψίστης σημασίας και σπουδαιότητας. Ας μη λησμονούμε, ότι από τους Ελληνες ετέθησαν οι φιλοσοφικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται η ορθή γνώση του Δικαίου.
T36 / Περιήγηση /
Το πρώτο μέρος ενός συναρπαστικού οδοιπορικού στην αρχαία και σύγχρονη Αλεξάνδρεια, μια από τις σημαντικότερες κοιτίδες του πολιτισμού και Ελληνισμού.
T37 / Περιήγηση /
Το δεύτερο και τελευταίο μέρος του ρομαντικού οδοιπορικού στην μέγιστη και πιο ένδοξη πόλη που έχτισε ο μεγάλος στρατηλάτης.
T50 / Παράδοση /
Σιτάρι «καμούτ», «Καμπλουτσάς» και «Μαυραγάνι». Μονόκοκκο, σαν κι αυτό που βρέθηκε να καλλιεργείται εδώ και 8000 π.Χ. στην περιοχή των Γρεβενών. Φασόλια «Χάρμας» και φασόλια «Ζαργάνες» και «παππούδες». Χαρακτηρισμοί και λέξεις άγνωστες σχεδόν σήμερα, «τοπωνύμια» προϊόντων και φυτών πούρχονται από το παρελθόν, κάποιες από τα μεγάλα βάθη του.
T56 / Παράδοση /
Μια συνοπτική επισκόπηση της ιστορικής πορείας και της σημασίας που έχουν οι καμπάνες και τα υπόλοιπα εκκλησιαστικά όργανα για την Ορθοδοξία και τους πιστούς της.
T57 / Παράδοση /
Σ’ αυτά τα υπέροχα σκεύη, που εκτίθενται στο Λαογραφικό – Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας, σφυρηλατήθηκε για αιώνες η θαυμαστή τέχνη των χαλκουργών στην Ανατολή, στα Βαλκάνια και στην θρυλική συνοικία Χαλκέων της Θεσσαλονίκης.
T59 / Φυσικό περιβάλλον /
Θαυμαστός στην ομορφιά του, απρόσμενος στους εκρηκτικούς αριθμούς των ειδών του, ο κόσμος των σκαθαριών παρουσιάζεται συνοπτικά και φωτογραφίζεται μοναδικά από τον Γιώργο Αβαγιανό.
T59 / Φυσικό περιβάλλον /
Κοντά του αναπτύχθηκαν όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί, υμνήθηκε απ' όλους τους αρχαίους φιλοσόφους. Είναι το νερό, πολύτιμο όσο ποτέ, που τόσο αλόγιστα σπαταλάμε και ρυπαίνουμε.
T61 / Φυσικό περιβάλλον /
Αιώνες πριν χρησιμοποιείτο ως τροφή στο Μεξικό από τους Αζτέκους. Είναι η περίφημη Σπειρουλίνα, το κυανοπράσινο μικροφύκος με τις τόσες θαυμαστές ευεργετικές επιδράσεις στον οργανισμό του ανθρώπου.
T61 / Φυσικό περιβάλλον /
Βόρεια των Ιωαννίνων, στα όρια Ελλάδας και Αλβανίας, βρίσκεται το Πωγώνι, τόπος ιστορικός, με παμπάλαια μνημεία ορθοδοξίας, υπέροχο φυσικό περιβάλλον και πετρόχτιστα χωριά.
T63 / Φυσικό περιβάλλον /
Ένας μικρόκοσμος αθέατος στα μάτια των μη εξοικειωμένων παρατηρητών αλλά τόσο συναρπαστικός στους μανιώδεις ερευνητές, Έλληνες και ξένους.
T63 / Φυσικό περιβάλλον /
Μετά την τεράστια επιβάρυνση της γης τις τελευταίες δεκαετίες τα βιολογικά προϊόντα είναι το τελευταίο σημείο αντίστασης του ανθρώπου
T64 / Φυσικό περιβάλλον /
Κηπευτικά και φρούτα, πανέμορφα και δελεαστικά στην όψη, στο χρώμα και στο σχήμα παρελαύνουν καθημερινά από το πιάτο και τον οργανισμό μας. Είναι όμως τόσο αθώα όσο φαίνονται ;
T65 / Φυσικό περιβάλλον /
Να διατηρήσουμε την βιολογική ποικιλομορφία, να διεκδικήσουμε τις παλιές γευστικές απολαύσεις και την παράδοση. Είναι επιτακτική ανάγκη για την βελτίωση της ζωής μας.
T66 / Φυσικό περιβάλλον /
Η μεταβολή των κλιματικών συνθηκών, η υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και η αλόγιστη σπατάλη θα έχουν δραματικές επιπτώσεις στις διαθέσιμες ποσότητες πόσιμου νερού.
T67 / Περιήγηση /
Τόπος πανέμορφος η Έδεσσα, με γοητευτικές παραδοσιακές γωνιές, διεκδικεί πιθανότατα, περισσότερο από κάθε άλλη πόλη στην Ελλάδα, τον τίτλο της «Πόλης του Νερού».
T74 / Περιήγηση /
Δράγανο, μικρός ημιορεινός οικισμός στα δυτικά της Λευκάδας, με παραδοσιακά σπίτια, ωραίο φυσικό περιβάλλον και άμεση πρόσβαση στις διάσημες ακτές Πόρτο Κατσίκι, Γιαλό και Εγκρεμνούς.
T83 / Φυσικό περιβάλλον /
Σε απόσταση μόλις 10’ από τους Φούρνους η Θύμαινα είναι το δεύτερο σε έκταση νησί του Αρχιπελάγους, ένα αληθινό ησυχαστήριο για αυθεντικούς περιηγητές.
T90 / Φυσικό περιβάλλον /
Τόσο χρήσιμο στην καθημερινότητά μας αλλά και τόσο απαραίτητο σε πάμπολλες χρήσεις, το γνώριμό μας αλάτι παρουσιάζεται σ’ όλα τα στάδια της παραγωγικής του διαδικασίας, σ’ ένα άρθρο ιδιαίτερα συναρπαστικό.
T96 / Δραστηριότητες /
1982. Ο Άγγλος Σμήναρχος John Foden τρέχει, στα χνάρια του Φειδιπίδη, τα 246χλμ. ανάμεσα στην Αθήνα και την Σπάρτη. Έκτοτε το Σπάρταθλο, συγκεντρώνει, κάθε χρόνο, τους κορυφαίους παγκόσμιους δρομείς.
T103 / Παράδοση /
Διεθνώς αναγνωρισμένη φωτογράφος Μόδας, η Καλλιόπη ξάφνιασε δημιουργώντας πριν από περίπου μια δεκαετία ένα υπέροχο Λεύκωμα αφιερωμένο στην Ελληνική Παράδοση. Ανατρέχουμε σε αυτή τη συλλεκτική έκδοση και καλωσορίζουμε το νέο της βιβλίο το οποίο επίσης έχει ως έμπνευσή του την Ελλάδα.
T103 / Παράδοση /
Το πέρασμα από το kitch στο νέο Ελληνικό σουβενίρ δεν έγινε εν μια νυκτί ούτε χωρίς «πόνο». Το σίγουρο είναι ότι τα Ελληνικά ενθύμια κερδίζουν το δικό τους χώρο στην αγορά και στις καρδιές των αγοραστών. Ξένων, Ελλήνων και ομογενών.
T105 / Παράδοση /
«Η μουσική δεν είναι τίποτα άλλο από την εντονότερη απόλαυση της ποίησης και έχει σαν έργο να εξεγείρει στη ψυχή του ακροατή το αίσθημα και τις ιδέες» Αριστοτέλης, Περί Ποιητικής.
T105 / Φυσικό περιβάλλον /
Ο θαυμαστός κόσμος των γυμνοβράγχιων, των σαλιγκαριών της θάλασσας είναι από τους πρώτους οργανισμούς, που με την ποικιλομορφία σε χρώματα, μεγέθη και σχήματα, θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον ενός παρατηρητή της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
T110 / Παράδοση /
"Είναι κρίμα να βλέπουμε στο μέλλον τα καΐκια μόνο σε φωτογραφίες..."
Ρόμπερτ Μακέϊμπ, Αμερικανός φωτογράφος
Ρόμπερτ Μακέϊμπ, Αμερικανός φωτογράφος
T111 / Μνημεία /
Με αστείρευτη υπομονή και επιμονή, μεθοδικότητα αλλά και πιστή τήρηση κατασκευαστικών μεθόδων των αρχαίων χρόνων, ο ερευνητής Α. Βούλγαρης και η ομάδα του καταφέρνουν να ανακατασκευάσουν και να θέσουν σε λειτουργία τον θρυλικό Μηχανισμό των Αντικυθήρων.
T114 / Μνημεία /
Στο Αρχιπέλαγος του Svalbard, στο ενδιάμεσο Νορβηγίας και Βορείου Πόλου, ο Άρης Βούλγαρης συμμετέχει με μια διεθνή ομάδα αστρονόμων στην αποστολή για την παρατήρηση και φωτογράφιση του συναρπαστικού φαινομένου της Ολικής Έκλειψης Ηλίου.
T114 / Περιήγηση /
Μετά από ένα συναρπαστικό ταξίδι σε υπέροχα τοπία και βουνά φτάνουμε στην Λάιστα, το πιο απομονωμένο χωριό του Ζαγορίου, με εξαίρετα μονοπάτια και λιγοστούς ανθρώπους, που μας χαρίζουν αξέχαστη φιλοξενία και ζεστασιά.
T116 / Μνημεία /
Μετά από ενδελεχή έρευνα και μελέτη των αρχαίων πηγών, καθώς και επιτόπιες αναζητήσεις πολλών ετών σε κορυφές βουνών, ο Κυριάκος Παπαγεωργίου μας παρουσιάζει, για πρώτη φορά, το περίφημο δίκτυο των αρχαίων φρυκτωριών.
T120 / Φυσικό περιβάλλον /
Η Ποσειδωνία είναι ένα φυτό που σχηματίζει εκτεταμένα υποθαλάσσια λιβάδια λίγο βαθύτερα από την επιφάνεια της θάλασσας εως και τα 40 μέτρα βάθος, εκεί που φτάνει ικανοποιητική ποσότητα ηλιακού φωτός που επιτρέπει στο θαλάσσιο φυτό να φωτοσυνθέσει.
T120 / Παράδοση /
Από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι σήμερα, τα ορυκτά, τα πετρώματα και τα μέταλλα αποτελούν τις απαραίτητες και αναντικατάστατες πρώτες ύλες, τόσο για την επιβίωση όσο και για την συνολική τεχνογνωσία και πολιτισμική εξέλιξη του ανθρώπου.
T120 / Φυσικό περιβάλλον /
Πώς να ξεκινήσεις ένα άρθρο για ένα βασιλιά; Πώς να διαλέξεις τις λέξεις και τι να γράψεις; Όμως ποια η αξία ενός άρθρου χωρίς τις ανάλογες σε ύφος και ομορφιά φωτογραφίες; Πώς να καταφέρεις να φωτογραφίσεις τον πραγματικά άγριο και σπάνιο για τη χώρα μας αετό;
T121 / Φυσικό περιβάλλον /
Γιατί να γράψεις για ένα τόσο κοινό είδος, εφόσον υπάρχουν τόσα σπάνια και ιδιαίτερα είδη; Όταν συναντάς αυτό το σχετικά πολυπληθές νυκτόβιο είδος, εντυπωσιάζεσαι και πραγματικά μαγνητίζεσαι από το σκοτεινό και μαύρο βλέμμα του.
T122 / Παράδοση /
Παρακινημένος από την πρόσκληση της «Κοινοτοπίας», οργάνωσης Πατρινών Πολιτών, ευαισθητοποιημένων σε θέματα πολιτισμού, περιβάλλοντος και ανθρωπισμού, ο δερματολόγος γιατρός Κυριάκος Οικονομίδης συμμετέχει και περιγράφει την αποστολή στο ΒΔ Πακιστάν στην μικρή αλλά τόσο σημαντική πολιτιστικά και ιστορικά, φυλή των Καλασά.
T123 / Φυσικό περιβάλλον /
Το Όρνιο είναι ημερόβιο αρπακτικό πτηνό, ένας από τους γύπες που ζει και στον ελλαδικό χώρο. Στην Ελλάδα το Όρνιο είναι γνωστό με τις ονομασίες Αλατζάς στην Κω, Γιούπας στην Κύπρο, Γυμνοκέφαλο στην Κεφαλλονιά, Ερυθρόγυπας, Ζαγανό ή Ζάγανος, Σκάρα και Καναβός στην Κρήτη, Κοκκινόγυπας, Κόκκινο Όρνιο και Σκανίτης στις Κυκλάδες, Καρτάλι στην Θράκη.
