132
Φθινόπωρο 2022
138-145
Τα μελισσόσπιτα της Άνδρου
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στο άρθρο εξετάζονται τα μελισσόσπιτα, τα μοναδικά σε όλη τη Βαλκανική Χερσόνησο μελισσοκομικά κτίσματα της βόρειας Άνδρου, τα οποία έφεραν στους τοίχους τους ειδικού τύπου κυψέλες. Τα κτήρια αυτά, τα οποία διέφεραν σε μέγεθος και επιμέρους χαρακτηριστικά, άρχισαν να κατασκευάζονται στα τέλη του 19ου αιώνα και παρέμειναν σε χρήση έως τη δεκαετία του 1970. Κατά την έρευνα του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καταγράφηκαν 45 συνολικά μελισσόσπιτα, τα περισσότερα των οποίων μπορεί να επισκεφθεί ο επισκέπτης του νησιού. Αρκετά βρίσκονται πλησίον αμαξιτών οδών και ορισμένα δίπλα σε πεζοπορικές διαδρομές.
Κείμενο: Γιώργος Μαυροφρύδης
Φωτογραφίες: Γιώργος Μαυροφρύδης
ΑΓΟΡΑ ΑΡΘΡΟΥ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
T5 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Για την Πάρο τι να πρωτοπεί κανείς! μόνο με καθαρή μάτια και ανοιχτή ψυχή μπορούμε να ανακαλύψουμε την ομορφιά της.
T13 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Ό,τι κι αν γράψει κανείς για τη Λήμνο, όσο και εαν την φωτογραφίσει, πάντα θα μείνει με τη γεύση της απόπειρας και το παράπονο ότι δεν κατάφερε να ολοκληρώσει.
T14 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Μέσα από τους θρύλους του Μεσαίωνα υψώνονται τα κτίσματα του Ανάβατου στον συγκλονιστικό τους βράχο.
T16 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Γέφυρα ανάμεσα στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, η Αμοργός είναι το νησί των δυνατών συγκινήσεων.
T17 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Η γη της νότιας Χίου προικίσθηκε γενναιόδωρα από τη φύση μ' ένα προϊόν παγκόσμια αποκλειστικό, την περίφημη μαστίχα
T22 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Νησί με σπάνια ομορφιά και ιδιαιτερότητες η Αστυπάλαια, είν' ένας προορισμός που συναρπάζει και τον απαιτητικότερο επισκέπτη.
T22 / Μνημεία / Κυκλάδες /
Γεμάτο με ιστορία και γραφικότητα, το Κάστρο της Σίφνου είναι αξιοθέατο που κάθε επισκέπτης του νησιού οφείλει να επισκεφθεί.
T27 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Όλες τις εποχές του χρόνου τα Καρδάμυλα Χίου είναι τόπος φιλόξενος, με ιστορία και ναυτική παράδοση, ωραίες παραλίες και τεράστιο περιηγητικό ενδιαφέρον.
T27 / Δραστηριότητες / Κυκλάδες /
Η άπνοια κι η μπουνάτσα είναι αντίξοες καιρικές συνθήκες για τους λάτρεις της ιστιοσανίδας και της περιπέτειας στα νερά του Αιγαίου.
T28 / Μνημεία / Κυκλάδες /
Ένα νησί ασυνήθιστο, μοναδικό στα Ελληνικά και παγκόσμια δεδομένα για την πυκνότητα και σημαντικότητα των αρχαίων του μνημείων και ευρημάτων.
T31 / Παράδοση / Κυκλάδες /
Μια πανάρχαια παράδοση, με αυστηρό τελετουργικό και τεράστια πολιτισμική και διατροφική αξία. Είναι το έθιμο των Χοιροσφαγίων, που περιγράφει με τρόπο μοναδικό ο Μ. Ζευγουλάς.
T39 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Aγαπητά από ντόπιους και ξένους, τα πανέμορφα ελαφάκια της που ζουν στο Κάστρο της Μύρινας είναι ένα από τα αξιοθέατα του νησιού της Λήμνου.
T40 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Η Ανάφη παραμένει τόπος γαλήνιος, ανθρώπινος, με ελκυστικό εσωτερικό και παραλίες και με τον βράχο του Κάλαμου, τον συγκλονιστικότερο του Αιγαίου.
T40 / Φυσικό περιβάλλον / Κυκλάδες /
Απέναντι από την ξεμυαλίστρα Μύκονο αναδύεται η ταπεινή Ρήνεια, γλυκύτατη, σιωπηλή και αποστερημένη πια από τα ψηφιδωτά δελφίνια της.
T41 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Στη μέση των κυμάτων του Μυρτώου, του Ιονίου και του Αιγαίου, το νησί των Αντικυθήρων αποκαλύπτει τις απόκρυφες και δυσπρόσιτες γωνιές του.
T46 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Τόπος απόμακρος, παράξενος, παραθαλάσσιος συνάμα και ορεινός, κρύβει αναρίθμητες αθέατες γωνιές, που γοητεύουν όλο το χρόνο τον πραγματικό περιηγητή και φυσιολάτρη.
T46 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Στα απόμακρα Δωδεκάνησα, οι Αρκιοί, Λειψοί και τα άλλα μικρονήσια, αποτελούν προορισμούς εξωτικής ομορφιάς και αξεπέραστης γοητείας.
T48 / Παράδοση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Παραβρεθήκαμε στο πρώτο τριήμερο γευσιγνωσίας και γνωριμίας με τα προϊόντα του νησιού της Κω.
T49 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Μια εξερευνητική ματιά στα σημαντικότερα σπήλαια της Χίου μας αποκαλύπτει τον άγνωστο στο ευρύ κοινό και γεμάτο ιδιαιτερότητες υπόγειο κόσμο του ακριτικού νησιού.
T50 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Ερμούπολη και Άνω Σύρος, καθεμιά με τη δική της ιστορική και θρησκευτική διαδρομή και αξεπέραστη ομορφιά και αρχοντιά.
T52 / Φυσικό περιβάλλον / Κυκλάδες /
Σ' ένα νησί που είναι παγκόσμιο γνωστό σ' όλες του τις λεπτομέρειες, ανακαλύψαμε και παρουσιάζουμε ένα χαρακτηριστικό του που δεν έχει απασχολήσει ποτέ κανέναν: τα μονοπάτια του.
T54 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Μετά την Κάλυμνο ο Γιώργος Αβαγιανός και η ομάδα του είναι στην Ψέριμο. Ανακαλύπτουν, φωτογραφίζουν και παρουσιάζουν για πρώτη φορά παγκοσμίως το σπηλαιοβάραθρο της Ψερίμου.
T54 / Μνημεία / Κυκλάδες /
Το νησί που έγινε παγκόσμια γνωστό για την περίφημη "Αφροδίτη" του, μας αποκαλύπτει εδώ το λιγότερο γνωστό, χριστιανικό του πρόσωπο, μέσα από τις κατακόμβες και τους πολυάριθμους ναούς.
T57 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Μοναχική και απόμακρη η μικρή Δονούσα, γοητεύει με τις παραλίες, τους ανθρώπους και τους μικρούς οικισμούς και παραμένει μέχρι τώρα ένας από τους πιο γνήσιους ταξιδιωτικούς προορισμούς.
T57 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Λεπτομέρειες συγκλονιστικές από το στόμα ενός παλιού Καλύμνιου σφουγγαρά, αναδεικνύουν με τον πιο δραματικό και αυθεντικό τρόπο τις πτυχές ενός από τα πιο επικίνδυνα επαγγέλματα στον κόσμο.
T57 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Ένα απέραντο γεωφυσικό μουσείο, που σε κάθε βήμα καταπλήσσει και γοητεύει τον επισκέπτη με τις ασύλληπτες εικόνες ακτών και πετρωμάτων.
T58 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Στο δυτικότερο άκρο των Μικρών Κυκλάδων η Ηρακλειά, προσφέρει γραφικότητα, φρέσκο ψάρι και θαυμάσιες αμμουδιές, αλλά και την τέλεση του εσπερινού στο σπήλαιο του Αϊ-Γιάννη, μια εμπειρία μοναδική.
T58 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Στην ανατολικότερη άκρη της Ανάφης η φύση δημιούργησε έναν μονοκόμματο, συμπαγή βράχο, τον πιο πελώριο στο Αιγαίο. Πάνω στην κορυφή του έχτισαν οι Αναφιώτες το ανεμοδαρμένο ξωκκλήσι της Καλαμιώτισσας.
T59 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Ένας ιστιοπλοϊκός αγώνας με μεγάλη συμμετοχή των εραστών του ανέμου, της περιπέτειας και της θάλασσας, που συνδυάζει τέχνη, οργάνωση, αντοχή και πολλά απρόοπτα.
T64 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Από την κοσμοπολίτικη Σαντορίνη την χωρίζει ένας δίαυλος που δεν ξεπερνάει το ένα μίλι. Αν και βρίσκεται όμως τόσο κοντά στον παγκόσμιο τουρισμό. η Θηρασιά μοιάζει μ΄έναν κόσμο, που εδώ και πολλές δεκαετίες δεν μετακινήθηκε στο χρόνο.
T65 / Φυσικό περιβάλλον / Κυκλάδες /
Η επίσκεψη στη Γυάρο δεν είναι ταξιδάκι αναψυχής αλλά επιστροφή σε μνήμες ζοφερές, εφιαλτικές, που κυριάρχησαν για πολλά χρόνια στην νεώτερη Ελλάδα.
T69 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Μερικά χρόνια πριν κανείς δεν θα μπορούσε να διανοηθεί, ότι η Κάλυμνος θα εξελίσσετο σ΄έναν από τους πιο διάσημους παγκοσμίως αναρριχητικούς προορισμούς με 1300 περίπου διαδρομές.
T70 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Με μια συναρπαστική πλεύση με ιστιοπλοϊκό σκάφος στα αφρισμένα κύματα του Αιγαίου, ο Κυριάκος Παπαγεωργίου μας μεταφέρει στα Λέβιθα και μας αφηγείται τις εμπειρίες του από τους λιγοστούς ανθρώπους και το απόμακρο νησί.
T71 / Παράδοση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Τόπος ιστορικός και πολύπαθος, με αρχαιολογικά ευρήματα από τα βάθη των αιώνων, τα μικρά Ψαρά καταμεσίς του Αιγαίου είναι συνώνυμα με πράξεις αυτοθυσίας αλλά και με στιγμές χαλάρωσης και απόλυτης γαλήνης.
T71 / Παράδοση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Νήσος Ρω και Δέσποινα Αχλαδιώτη, κυρά της Ρω. Ένας τόπος κι ένας άνθρωπος, δυο έννοιες – σύμβολα, στα άκρα και οι δυο, ιδωμένες με τον φακό της μηχανής και τα μάτια της ψυχής του Παπαγεωργίου του Κυριάκου.
T71 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Αστραφτερή και πολύτιμη η Ίος μυρίζει φρεσκάδα. Της την χαρίζουν οι χιλιάδες νέες και νέοι που κατακλύζουν το νησί, καθώς αποτελεί έναν από τους τέσσερις τόπους συνάντησης της παγκόσμιας νεολαίας.
T76 / Δραστηριότητες / Κυκλάδες /
Η χερσόνησος του Αϊ - Γιάννη του Δέτη είναι ένας περιπατητικός παράδεισος με 7 χιλιόμετρων διάδρομων και στοιχεία από την προϊστορική εποχή ως τον Φάρο Κόρακα του 19ου αιώνα.
T77 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Είναι φημισμένη η Σαμοθράκη για το μυθικό βουνό Σάος, που έχει την υψηλότερη κορυφή του Αιγαίου, το Φεγγάρι. Εκεί οδηγούμε τα βήματά μας, μαγνητισμένοι από τη γοητεία του Αυγουστιάτικου, ολόγιωμου φεγγαριού.
T77 / Περιήγηση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Εκεί όπου κατά τον μύθο γεννήθηκε η Αφροδίτη, στο θρυλικό νησί των Κυθήρων, ανακαλύπτουμε υπέροχες παραλίες, μνημεία μεσαιωνικά και βυζαντινά κι ένα φυσικό περιβάλλον με λιμνούλες και καταρράκτες απίστευτης ομορφιάς.
T83 / Παράδοση / Κυκλάδες /
Δυό παιδιά απ’ τον Περαία, γεννημένα στη Σχοινούσα, κάναν πράξη τ’ όνειρο των δικών τους. Να παντρεφτούνε στο νησί. Με μπομπάρδες, στρακαστρούκες, με βιολιά και με λαγούτα.
T87 / Φυσικό περιβάλλον / Κυκλάδες /
Πλούσια βλάστηση, χαράδρες και ρέματα με αστείρευτα νερά αλλά και τοπίο λιτό, κυκλαδίτικο, με ξερολιθιές και αμμουδιές εξωτικές. Είναι η Άνδρος, με πρωτεύουσα που διατηρεί ακόμη ζωντανή την παλιά της αίγλη και αρχοντιά.
T109 / Φυσικό περιβάλλον / Κυκλάδες /
Άγνωστη στους πολλούς και - παρά τα 18 της τετραγωνικά χιλιόμετρα -, σχεδόν ακατοίκητη, η Πολύαιγος, ορθώνει το απόκρημνο βράχινο μπόι της, με εξωτικές παραλίες ολούθε, δίπλα στις διάσημες νήσους της Μήλου και της Κιμώλου.
T111 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Στην προσωνυμία «Μικρές Κυκλάδες» εμείς προσθέτουμε και τον προσδιορισμό «Μαγικές». Δεν είναι υπερβολή : καθένα από τούτα τα μικρονήσια έχει τον δικό του τρόπο να πλανεύει τον επισκέπτη: με την ηρεμία του τοπίου, την φιλοξενία των κατοίκων, τα εξαίρετα ντόπια προϊόντα, κυρίως – όμως – με τα νερά των παραλιών, που συναγωνίζονται μεταξύ τους, ποια έχει το λαμπερότερο, το πιο διάφανο χρώμα τυρκουάζ.
T122 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Στη μυθολογία των Μπαντού, κατοίκων με κοινή γλώσσα και μυθολογία της υποσαχάριας Αφρικής, αναφέρεται ο Χαμαιλέοντας. Ο θεός, θέλοντας να ανακοινώσει στον άνθρωπο την αθανασία, του έστειλε τον Χαμαιλέοντα ως αγγελιοφόρο.
T126 / Παράδοση / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Χιλιάδες Χιώτες τον Απρίλη του 1822 που κατέφυγαν στη Νέα Μονή, η οποία αν και διέθετε ειδικά προνόμια του Σουλτάνου, δεν τους έσωσε από το μαχαίρι του Τούρκου. Όσοι πήραν τα βουνά κι έφτασαν στη δυτική πλευρά του νησιού, κατάφεραν να γλιτώσουν.
T127 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Ένα νησί με πολλά πρόσωπα είναι από τη φύση του εντυπωσιακό. Αντίθετα από το βόρειο τμήμα της η Κάτω Μερά του νησιού, αποτελεί μια συναρπαστική ενότητα, με έντονη αγροτική ζωή, φυσικές ομορφιές κι επιβλητικά μνημεία της αρχαιότητας.
T128 / Μνημεία / Κυκλάδες /
Το μικρό αυτό ακατοίκητο νησάκι απέναντι από την Αντίπαρο φιλοδοξεί να γίνει ένα ανοιχτό μουσείο στο πρότυπο της Δήλου. Ένας επισκέψιμος χώρος, με επίκεντρο το μαρμάρινο αρχαϊκό Ιερό του Απόλλωνα, αρμονικά δεμένος με το μοναδικό φυσικό περιβάλλον.
T130 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Η Κίμωλος είναι ορεινό και άνυδρο νησί με σπάνια ορυκτά και πετρώματα που φιλοτεχνούν πίνακες γεωλογικών διαστρώσεων και ποικίλων χρωματισμών. Το μεσαιωνικό της όνομα ήταν Argentiera και το σύμβολο της η τρίαινα.
T131 / Φυσικό περιβάλλον / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Ένα ταξίδι στη βιγλατόρισσα των Σποράδων, στην αετοφωλιά της Γλώσσας, μας μυεί στις γεύσεις και στις μυρωδιές, σε ξεχασμένα μονοπάτια κι απόκοσμες παραλίες. Ένα ταξίδι νοσταλγίας και προσμονής.
T133 / Δραστηριότητες / ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ /
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου είναι το όγδοο, σε λειτουργία, μουσείο του Δικτύου θεματικών Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ)
T134 / Περιήγηση / Κυκλάδες /
Πώς να προσεγγίσει κανείς την Άνδρο. Τι να πρωτοκαλύψει; Την ποικιλομορφία του εδάφους; Τους ορεινούς όγκους που εναλλάσσονται με τις κοιλάδες των εσπεριδοειδών, τα υδάτινα αποθέματα, τα γεφύρια, τα ρείκια που φουντώνουν. Αποφασίσαμε, λοιπόν να πιάσουμε το νήμα του οδοιπορικού μας με οδηγό τη λογοτεχνία Εμπειρίκος, Καραγάτσης Καρυστιάνη.
