48
Νοέμβριος 2005
σελ.142-179
Λιτόχωρο
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Υπάρχουν ορισμένοι τόποι, που, εξαιτίας της θέσης τους, έχουν συνδεθεί άρρηκτα με κάποιο διάσημο όνομα της μυθολογίας ή της φύσης και έχουν γίνει παγκόσμια γνωστοί. Ένας τέτοιος τόπος είναι το Λιτόχωρο.
Απλωμένο αρχοντικά στις ανατολικές πλαγιές του Ολύμπου, ατενίζει με δέος από τη ρωγμή της χαράδρας του Ενιπέα ένα τείχος από αβυσσαλέες ορθοπλαγιές, που φράσσουν ασφυκτικά τον δυτικό ορίζοντα. Εκεί ψηλά, στις γραμμές του ουρανού, ορθώνονται οι Ολύμπιες κορυφές και ανάμεσά τους οι πιο υψηλές και μυθικές, το Στεφάνι και ο Μύτικας. Τραχειές και απόκρημνες, άλλοτε γκρίζες στο ανελέητο φως του ήλιου, άλλοτε εκθαμβωτικές και χιονοσκέπαστες και άλλοτε αθέατες πίσω από σύννεφα και ομίχλες, ήταν ο ιδανικός τόπος για κατοικία των Θεών, μυστηριώδης, δυσπρόσιτος και απόμακρος, ψηλότερα από κάθε άλλον τόπο στην Ελλάδα.
Αυτή είν’ η μία όψη του Λιτοχώρου, άμεσα συνδεδεμένη με έννοιες υπερφυσικές και μυθικές. Η άλλη όψη είναι ανθρώπινη, προσιτή, ειδυλλιακή και οικεία. Κάμποι και απαλές λοφοπλαγιές, δάση, ρεματιές, βοσκοτόπια και καλλιέργειες, ήπιες και ρηχές ακτές και πιο πίσω ο γαλάζιος Θερμαϊκός με την απεραντοσύνη του ορίζοντα. Τόπος προνομιούχος το Λιτόχωρο, τυχεροί οι επισκέπτες του κι ακόμη πιο ευτυχισμένοι οι κάτοικοί του. Με φύση δισυπόστατη, ορεινοί και θαλασσινοί, γεννημένοι κάτω από τη σκέπη του Ολύμπου μα ταυτόχρονα ατενίζοντας τη θάλασσα. Δεινοί ορειβάτες και αναρριχητές από τη μια, έμπειροι ψαράδες και ναυτικοί από την άλλη. Μπορούν να ξεκινούν τη μέρα τους με μια βουτιά στα νερά του Θερμαϊκού και μετά από λίγες ώρες να παίζουν με τα χιόνια στα υψίπεδα του Ολύμπου. Ας προσπαθήσουμε να πάρουμε μια γεύση από τους Λιτοχωρίτες και τον τόπο τους.
Απλωμένο αρχοντικά στις ανατολικές πλαγιές του Ολύμπου, ατενίζει με δέος από τη ρωγμή της χαράδρας του Ενιπέα ένα τείχος από αβυσσαλέες ορθοπλαγιές, που φράσσουν ασφυκτικά τον δυτικό ορίζοντα. Εκεί ψηλά, στις γραμμές του ουρανού, ορθώνονται οι Ολύμπιες κορυφές και ανάμεσά τους οι πιο υψηλές και μυθικές, το Στεφάνι και ο Μύτικας. Τραχειές και απόκρημνες, άλλοτε γκρίζες στο ανελέητο φως του ήλιου, άλλοτε εκθαμβωτικές και χιονοσκέπαστες και άλλοτε αθέατες πίσω από σύννεφα και ομίχλες, ήταν ο ιδανικός τόπος για κατοικία των Θεών, μυστηριώδης, δυσπρόσιτος και απόμακρος, ψηλότερα από κάθε άλλον τόπο στην Ελλάδα.
Αυτή είν’ η μία όψη του Λιτοχώρου, άμεσα συνδεδεμένη με έννοιες υπερφυσικές και μυθικές. Η άλλη όψη είναι ανθρώπινη, προσιτή, ειδυλλιακή και οικεία. Κάμποι και απαλές λοφοπλαγιές, δάση, ρεματιές, βοσκοτόπια και καλλιέργειες, ήπιες και ρηχές ακτές και πιο πίσω ο γαλάζιος Θερμαϊκός με την απεραντοσύνη του ορίζοντα. Τόπος προνομιούχος το Λιτόχωρο, τυχεροί οι επισκέπτες του κι ακόμη πιο ευτυχισμένοι οι κάτοικοί του. Με φύση δισυπόστατη, ορεινοί και θαλασσινοί, γεννημένοι κάτω από τη σκέπη του Ολύμπου μα ταυτόχρονα ατενίζοντας τη θάλασσα. Δεινοί ορειβάτες και αναρριχητές από τη μια, έμπειροι ψαράδες και ναυτικοί από την άλλη. Μπορούν να ξεκινούν τη μέρα τους με μια βουτιά στα νερά του Θερμαϊκού και μετά από λίγες ώρες να παίζουν με τα χιόνια στα υψίπεδα του Ολύμπου. Ας προσπαθήσουμε να πάρουμε μια γεύση από τους Λιτοχωρίτες και τον τόπο τους.
Κείμενο: Θεόφιλος Μπασγιουράκης
Φωτογραφίες: Ανέστης Ρέκκας
ΑΓΟΡΑ ΑΡΘΡΟΥ
Για να διαβάσετε το άρθρο πατήστε ΕΔΩ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
T3 / Περιήγηση / Πιερία /
"Το ιερό βουνό της Ελλάδας, πυργωμένο στο κέντρο της πατρίδας, στη σμίξη του Θεσσαλικού και του Μακεδονικού κάμπου, λογχίζει τον καγάλανο ουρανό της, αιώνες τώρα..."
T3 / Περιήγηση / Πιερία /
Ήταν τον Αύγουστο του 86 όταν για τελευταία φορά ανέβηκα στον Όλυμπο. Εννιά χρόνια μετά ας πάρουμε ξανά τα γνώριμα μονοπάτια για το οροπέδιο των Μουσών.
T4 / Περιήγηση / Πιερία /
Το Λιβάδι Ολύμπου διατηρεί την παλιά του αρχιτεκτονική και παραμένει μία γραφική γωνιά της πατρίδας μας απόλυτα εναρμονισμένη με το εκπληκτικό ορεινό τοπίο που έχει γύρω του και τις αιώνιες κορυφές του Ολύμπου που κάθε πρωί αντικρίζει απέναντί του.
T4 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Φημισμένη για τις φυσικές της ομορφιές από τους αρχαίους και νεότερους συγγραφείς, τους περιηγητές του περασμένου αιώνα και τους σύγχρονους επισκέπτες, η Έδεσσα προσφέρει πολλές ευκαιρίες για ευχάριστες γεμάτες ενδιαφέρον μέρες.
T4 / Δραστηριότητες / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Νωρίς το απόγευμα ο “Αργύρης” ξεκινάει για να αναζητήσει τονάκια στις θάλασσες της Χαλκιδικής.
T8 / Φυσικό περιβάλλον / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Ήταν το 1992 όταν πραγματοποιήθηκε από Έλληνες η πρώτη δοκιμαστική κατάβαση του ποταμού Αλιάκμονα. Ήταν ο Μιχάλης Τσουκιάς, ο Σταύρος Λαζαρίδης και ο Χάρης Κουθούρης, όλοι στελέχη της TREKKING HELLAS.
T11 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Μια γιγάντια οροσειρά δεσπόζει στα βόρεια σύνορα της χώρας μας με τα Σκόπια. Είναι η οροσειρά του Βόρα, το θρυλικό Καϊμακτσαλάν, γνωστό μόλις, τα τελευταία χρόνια από το περίφημο χιονοδρομικό του. Σας το παρουσιάζουμε στις άγνωστες λεπτομέρειές του.
T11 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Μέσα στις δασωμένες πλαγιές του Σμόλικα, το Γανναδιό, η Μόλιστα και το Μοναστήρι συνεχίζουν το ταξίδι τους στο χρόνο, μοναχικά και υπερήφανα.
T12 / Μνημεία / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Από όταν πρωτοάνοιξε τις πύλες του το Σπήλαιο Αλιστράτης, καταπλήσει καθημερινά τους επισκέπτες με την απαράμιλλη ομορφιά του.
T15 / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Οι Πρέσπες αποκαλύπτουν την αθέατη πλευρά τους μέσα από γωνιές άγνωστες και ξεχασμένες.
T15 / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Απολιθωμένο δάσος του νομού Καστοριάς. Φυτικά απολιθώματα της Βεγόρας. Φυτικά απολιθώματα του Σαραντάπορου.
T15 / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Αρχαίοι, περήφανοι Έλληνες. Μια συνολική προσέγγιση αυών των άλλοτε νομάδων - ορεσίβιων αλλά πάντα περήφανων Ελλήνων.
T19 / Φυσικό περιβάλλον / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Ένα εκπληκτικό συγκρότημα με πέντε αυτοτελείς πετρόχτιστες κατοικίες, αποτελούν το ορεινό κατάλυμα της "Απολυμένης Πέτρας" στην καρδιά του δρυοδάσους και πολύ κοντά στην κορυφή του Χολομώντα.
T20 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Στην ακριτική περιοχή της Φλώρινας το Σκλήθρο είναι ένας προορισμός επιλεγμένος για την θαυμάσια φύση και την εξαιρετική ποιότητα διαμονής.
T22 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Με το βλέμμα μόνιμα προσανατολισμένο στον Άθω, η Αμμουλιανή είν' ένα νησάκι με κρυστάλλινα νερά, που αξίζει ν' ανακαλύψετε.
T24 / Φυσικό περιβάλλον / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Απόμακρη στα βόρεια σύνορά μας αλλά φιλική και προσιτή, η Τζένα μας προσκαλεί να γνωρίσουμε τις κορυφές και τα φαράγγια της.
T31 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Μια σημαντική Ελληνική κατάκτηση από τον ΣΠΕΛΕΟ: η εξερεύνηση του μυστηριώ-δους και δυσπρόσιτου Σπηλαίου Μααρά, στο μοναδικό για τα Ελληνικά δεδομένα μήκος των 8χλμ.
T38 / Περιήγηση / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Πόλη πανάρχαια και πανέμορφη, με αναρίθμητες βυζαντινές εκκλησίες και παραδοσιακές συνοικίες με μοναδικό χρώμα και γραφικότητα.
T43 / Φυσικό περιβάλλον / Πιερία /
Στις δασωμένες πλαγιές της Πιερίας οι παλιοί οικισμοί του Αγ. Παντελεήμονα και της Άνω Σκοτίνας προσφέρουν έναν υπέροχο συνδυασμό βουνού και θάλασσας.
T47 / Δραστηριότητες / Πιερία /
«Να ένας τόπος μοναδικός για κάποιο ορεινό κατάλυμα – βιγλάτορα του Ολύμπου», είχαμε σχολιάσει τότε. Δεν ήταν έκπληξη λοιπόν, όταν πριν λίγο καιρό πληροφορηθήκαμε την λειτουργία καταλύματος στην τοποθεσία Κεχαγιάς.
T77 / Φυσικό περιβάλλον / Πιερία /
Από τις βόρειες πλαγιές του Ολύμπου ανηφορίζουμε ένα υπέροχο μονοπάτι ανάμεσα από απέραντα δάση μαυρόπευκων, ρόμπολων και οξυάς, περνάμε από την πασίγνωστη ράχη της Πετρόστρουγκας και καταλήγουμε πάνω από την ιστορική πολιτεία του Δίον.
T90 / Δραστηριότητες / Πιερία /
17 χρόνια μετά την τελευταία φορά επιστρέφουμε στον Όλυμπο και γνωρίζουμε τον Μιχάλη Στύλλα, τον ορειβάτη του Έβερεστ, που για μια 10ετία ζει ευτυχισμένος στο μαγικό Οροπέδιο των Μουσών.
T96 / Φυσικό περιβάλλον / Πιερία /
Στις 2 Αυγούστου 1913 ο Μύτικας, η ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, έπαψε ν' αντιστέκεται στις προσπάθειες των ανθρώπων, κατακτήθηκε από έναν Έλληνα και δύο Ελβετούς.
T109 / Φυσικό περιβάλλον / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ /
Το πρωί της επομένης και αφού κλειδαμπαρώσαμε το καταφύγιο, ξεκινήσαμε την κάθοδο από τα παλάτια των θεών για τον «πολιτισμό». Δεν είχαμε απομακρυνθεί πολύ και ένα πλήθος αγριόγιδων μας έκλεινε το μονοπάτι. Κοκαλώσαμε στην θέση μας για να μην τα τρομάξουμε. Το κοπάδι αποτελούμενο από πάνω από 65 άτομα ήταν το μεγαλύτερο που έχω δει ως τώρα στον Όλυμπο. Πλησιάσαμε προσεκτικά ...
T111 / Φυσικό περιβάλλον / Πιερία /
Με 100 μόλις χιλιόμετρα να χωρίζουν, τον ένα τόπο από τον άλλον, ζούμε την ίδια μέρα, τον απόλυτο χειμώνα στα υψίπεδα του Ολύμπου και ένα ανοιξιάτικο ειδυλλιακό δειλινό στις ακτές του Θερμαϊκού.
T114 / Φυσικό περιβάλλον / Πιερία /
Ζώντας τα τελευταία χρόνια – για μεγάλα διαστήματα στον Όλυμπο – ως υπεύθυνος λειτουργίας του καταφυγίου του Κάκαλου – ο ορειβάτης και γεωλόγος Μιχάλης Στύλλας επισημαίνει τις αλλοιώσεις των παγετώνων του Ολύμπου, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής στην γη.
T129 / Μνημεία / Πιερία /
Στη Γαλαρία του Πλαταμώνα, κάτω από το ομώνυμο κάστρο οδηγεί, εκτός από τον δρόμο κι ένα γραφικό μονοπάτι, το μονοπάτι του Ορφέα. Στη συνέχεια συναντούμε την καφετέρια και τη σήραγγα του τρένου που μπορούμε να διασχίσουμε.
T133 / Δραστηριότητες / Πιερία /
Κυκλική διαδρομή που ξεκινά από τους Αγ. Αποστόλους, περνά από το Καταφύγιο Κρεβάτια και περιτρέχει την κοίτη του ρέματος Παπά, μέσα σε βραχώδεις πρινώνες, παρόχθια βλάστηση και πυκνό πευκοδάσος.
ΕΠΙΣΗΜΑ ΜΕΛΗ
