ΤΕΥΧΟΣ 109

Σεπτέμβριος 2016

ΘΕΜΑΤΑ

  • Δράμα, Υδάτινη Πολιτεία
  • Πολύαιγος
  • Όρραον. Η πέτρινη πύλη της Ηπείρου
  • Τα αγριόγιδα του Ολύμπου
  • Παυλοπέτρι Ελαφονήσου
  • Δομνίστα Ευρυτανίας
  • Πολιτιστικοί Περίπατοι Θεσσαλονίκης | 3ος περίπατος

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΚΔΟΤΗ

Κρίση Ήθους και Ηθικής

Αγαπητοί μου φίλοι,

Ξεκίνησε πριν μερικά χρόνια σαν κρίση "Οικονομική", οι λογαριασμοί του κράτους δεν έβγαιναν με τίποτε, όποια μέθοδο κι αν επινοούσαν οι "εγκέφαλοι" ή οι ανεγκέφαλοι. Σταδιακά -και αναπόφευκτα- ο ιός της οικονομικής κρίσης μεταλλάχθηκε, επεκτάθηκε και μόλυνε κι άλλες εκφάνσεις της καθημερινής ζωής. Η κρίση, λοιπόν, από οικονομική εξελίχθηκε σε "Αξιακή", "Πολιτισμική" και "Κοινωνική".
Ήδη όμως η κρίση αγγίζει επικίνδυνα και έννοιες που -θεωρητικά τουλάχιστον- έπρεπε να είναι στο απυρόβλητο. Αναφέρομαι βέβαια, στους θεμελιώδεις πολιτειακούς μας θεσμούς, το Σύνταγμα και την "ανεξάρτητη" Δικαστική εξουσία. Η κρίση, λοιπόν, αποκτάει μια νέα μορφή, γίνεται "Θεσμική".
Θα πίστευε κανείς, ότι αυτός ο πολύχρονος κατήφορος -όπως άλλωστε κάθε κατήφορος- θα έφτανε στο τέλος του ή -για να το πούμε στην καθομιλουμένη -ότι θα πιάναμε κάποτε "πάτο". Δυστυχώς, ατυχήσαμε. Άλλες είναι οι χώρες -Κύπρος, Ιρλανδία, Πορτογαλία- που ήξεραν ή μπόρεσαν να μάθουν πώς να φρενάρουν εγκαίρως στην πορεία προς τον γκρεμό, όχι όμως και η Ελλάδα. Που παρά τις -ιστορικά- χαμηλότατες επιδόσεις της σε οικονομία, υγεία, παιδεία, θεσμούς και πολιτισμό, εξακολουθεί να ολισθαίνει προς μια νέα κρίση βαθύτερη, πιο διαβρωτική και πιο επικίνδυνη απ' τις άλλες: την Κρίση Ήθους και Ηθικής!

Αγαπητοί μου φίλοι,

Παρ' όλο που δεν μου είναι οι παραπάνω έννοιες άγνωστες, σκέφτηκα -επικουρικά- να δω και την ερμηνεία που τους δίνει ένα από τα πιο έγκριτα λεξικά. Στο λήμμα "ηθική", λοιπόν, ο Γ. Μπαμπινιώτης αναφέρει ότι είναι, ειδικότερα, "η καλή συμπεριφορά, η ενάρετη διαγωγή, η χρηστότητα των ηθών". Λίγο πιο κάτω, χαρακτηρίζει το "ήθος" ως "το σύνολο των ψυχικών και πνευματικών χαρακτηριστικών ενός καλλιεργημένου και αξιοπρεπούς ανθρώπου".
Κι ενώ αναρωτιόμουν -αμήχανος και χωρίς επιτυχία- πόσοι και ποιοί από τους πολιτικούς μας συγκεντρώνουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά, έπεσε το μάτι μου σε μια ενδιάμεση στήλη του λεξικού. Εκεί, ανάμεσα στις περίπου ταυτόσημες έννοιες του "ήθους" και της "ηθικής", παρεισφρέει μια άλλη έννοια, τελείως διαφορετική: η "Ηθοποιΐα". Ο Μπαμπινιώτης την ερμηνεύει ως την "σκόπιμη εκδήλωση συναισθημάτων που στοχεύει στην δημιουργία παραπλανητικών, ψεύτικων εντυπώσεων ".
Εξ' άλλου, κατά το λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών, "ηθοποιΐα είναι η έντεχνη και προσποιητή εκδήλωση συναισθημάτων, τα οποία στην πραγματικότητα δεν αισθάνεται αυτός ο οποίος τα εκδηλώνει".
Άρχισα λοιπόν, και πάλι ν' αναζητώ πολιτικούς με παρόμοια  - προς τα παραπάνω - χαρακτηριστικά. Τούτη τη φορά δεν δυσκολεύτηκα καθόλου. Παραστατικότατα πρόβαλαν στα μάτια μου πάμπολλες φάτσες και σουλούπια, που καθημερινά "κοσμούν" την οθόνη της τηλεόρασης με  ο ί η σ η  (έπαρση, αλαζονεία, ματαιοδοξία) περίσσια και αήθη συμπεριφορά, με μεγαλόστομες εξαγγελίες και ψεύδη ανερυθρίαστα, που προσβάλλουν την νοημοσύνη μας και καταστρέφουν τη ζωή μας. Ο απόλυτος ευτελισμός ήθους και ηθικής!
Ονόματα δεν χρειάζεται ν' αναφέρω. Οι νοώντες νοείτωσαν.
Σας εύχομαι καλό κουράγιο.  (Όσο σας έχει απομείνει ακόμα). Και, βεβαίως, ένα φθινόπωρο πολύχρωμο, όχι μαύρο!

Θεόφιλος Μπασγιουράκης

ΕΠΙΣΗΜΑ ΜΕΛΗ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ Ε.Ο.Τ. (ΜΗ.Τ.Ε.): 0933Ε60000205901